Historiek
Vroeger kregen alle scholen vragen over niet-schoolse zaken (bv. gezondheid, huisvesting, werk, …). Ze hadden vaak niet de tijd en de middelen om met deze vragen aan te slag te gaan. Ook in vakantieperiodes, als de werking van de scholen volledig stil valt, konden ouders niet op school terecht met hun vragen. Dit zorgde voor veel ongerustheid bij directies, leerlingenbegeleiders, zorgcoördinatoren en leerkrachten.
In 2014 werd door Wijkcentrum De Kring en Scholengemeenschap Kaboe een subsidieaanvraag ingediend bij het Lokaal Sociaal Beleid voor het project: “Elk Kind Telt Mee”.
Dit project bestond uit twee onderdelen:
-
Het oprichten van een werkgroep rond kinderarmoede
Wijkcentrum De Kring gaf tips aan scholen en scholen deelden de signalen die ze opvingen. Het idee ontstond om één persoon te laten deelnemen aan alle werkgroepen rond armoede op de verschillende scholen. Op die manier kon alle kennis worden gecentraliseerd. Daarnaast konden alle ideeën en goede praktijken vlot worden uitgewisseld tussen de scholen. - Bruggen Bouwen vanuit de werkgroep ‘Elk Kind telt Mee’ van De Meidoorn
Kinderen konden tijdens de middagpauze meedoen aan allerlei activiteiten (bv. koken, tuinieren, timmeren, …). Op die manier werd er gewerkt aan de ontwikkeling van specifieke competenties. Via wijkcentrum De Kring werd een brugfiguur in dienst genomen die zich bezig hield met de uitwerking van dit project.
Vanaf 2015 werd een aanvraag tot verlenging ingediend, ditmaal door alle basisscholen van Eeklo. De brugfigurenwerking werd verder gezet maar de middagactiviteiten niet.
Huidige situatie
Werking
Door samen te werken, de krachten te bundelen is er sinds 2014 een brugfiguur.
De brugfiguur heeft een brede focus en probeert verbindingen te leggen tussen de thuissituatie, de school en het aanbod aan hulp en dienstverlening. De brugfiguur gaat vaak op huisbezoek waardoor ze een globaal overzicht krijgt op de gezinssituatie.
De brugfiguur werkt met gezinnen die nood hebben aan een extra duwtje in de rug of begeleiding om hun situatie te verbeteren. Gezinnen kunnen snel bij de brugfiguur terecht voor hulp. Ze heeft geen wachtlijst en probeert kort op de bal te spelen. Dit resulteert in een geruststelling voor deze gezinnen en bovendien zorgt zij ervoor dat problemen niet verder escaleren.
"Kirsten heeft vaak een goed contact met de gezinnen en is nauw betrokken. Ze blijft aan hun zijde staan." (medewerker Vrij CLB Eeklo)
Het schoolgaande kind is de toegangspoort en het doorverwijzen naar de brugfiguur verloopt steeds via de school.
"Ik heb de brugfiguur leren kennen via de school. Wij hadden toen een moeilijk moment in ons leven. Er werd ons verteld dat de brugfiguur ons misschien kon helpen. Ze kwam bij ons langs en toen is eigenlijk alles van start gegaan." (ouder)
De werking heeft een effect op het hele gezin en richt zich ook op de verschillende levensdomeinen en grondrechten.
"Gezinnen zouden – zonder de brugfiguur – van veel zaken niet op de hoogte zijn. De brugfiguur heeft een goed zicht op het aanbod en kan ook meegaan. Als leerlingenbegeleidster heb ik hiervoor geen ruimte." (leerlingenbegeleidster GO! basisscholen Eeklo)
Eens de situatie van het gezin verbetert, stijgt meestal de ouderbetrokkenheid op school en zijn de ouders meer bezig met het leer- en opvoedingsproces van hun kind(eren).
Hierdoor verhoogt de kans op een positieve schoolcarrière voor de kinderen.
Het wegwerken van de kloof tussen de school en de thuissituatie is - in het Eeklose brugfigurenproject- echter geen doel op zich.
Door de aanwezigheid van de brugfiguur kunnen scholen zich opnieuw met hun kerntaak bezig houden nl. lesgeven.
De scholen weten ook dat gezinnen duurzaam opgevolgd worden, zelfs als het vakantie is of als een leerling naar een andere school gaat. Dit is voor veel schooldirecties een geruststelling.
"De vakantieperiode komt er aan, het onderwijs valt helemaal stil maar het leven loopt natuurlijk verder. Dan weten wij dat de brugfiguur er nog altijd is om de gezinnen verder te begeleiden en dat ze met hun vragen bij haar terecht kunnen. Op die manier kunnen we de vakantie met een veel betere gemoedsrust ingaan.” (directeur basisschool Sint-Jozef en Sint-Janneke)
"We kunnen ons veel meer met onze core business bezig houden. Want we weten dat er iemand is die gezinnen met hun basisbehoeften zal helpen ondersteunen.” (directeur basisschool Sint-Jozef en Sint-Janneke)
Samenwerking
De samenwerking met ALLE basisscholen in Eeklo is een grote meerwaarde. Er zijn in totaal 8 basisscholen in Eeklo, die verbonden zijn aan verschillende netten.
Er werd bewust voor gekozen om een extern personeelslid aan te trekken en om de brugfiguur netoverschrijdend in te zetten.
Doordat de brugfiguur niet structureel verbonden is aan een school, heeft ze een neutrale positie. Ze is een tussenpersoon tussen de ouders en de school.
Zo blijft de drempel laag genoeg voor sommige ouders. De brugfiguur heeft geen bureau op school maar springt wel regelmatig binnen op elke school.
In 2017 werd er door de betrokken scholen een engagementsverklaring ondertekend met hierin de belangrijkste afspraken.
Financieel
De brugfiguur van Eeklo is aangeworven op B-niveau en is 80 % in dienst van vzw Wijkcentrum De Kring (= een vereniging waar armen het woord nemen).
Om de brugfiguur meer werkuren te bezorgen, voorzien alle Eeklose basisscholen samen 20 % van de loonkost. Dit doen ze door in een beurtrol een aantal lestijden ter beschikking te stellen van het project. Er worden hier rond concrete afspraken gemaakt op de stuurgroep.
De stad Eeklo is mee trekker van dit project, zorgt voor de financiering (via een convenant met vzw Wijkcentrum De Kring) en verankerde dit project op een structurele wijze door het een plaats te geven in de meerjarenplanning.
De stad Eeklo kreeg tot eind 2019 ook plattelandssubsidies voor dit project.
Het project werd ingediend onder de noemer: “het versterken van de omgevingskwaliteit en vitaliteit op het platteland door samen te werken”.
Communicatie/contact
De school brengt de brugfigurenwerking regelmatig onder de aandacht bv. bij nieuwe inschrijvingen, op infoavonden, tijdens oudercontacten, …
Daarnaast hangt op elke school ook een affiche me een foto, e-mailadres en het aanbod van de brugfiguur.
De regelmatige aanwezigheid van de brugfiguur op alle scholen is een must.
Ze staat frequent aan de schoolpoort van alle scholen en komt naar opendeurdagen, schoolfeesten, openklasdagen, welkomstdagen … Op die manier is ze een bekend figuur en is de drempel om haar aan te spreken niet hoog.
De brugfiguur overlegt ook regelmatig met medewerkers van de school (bv. leerlingenbegeleiders, zorgcoördinatoren, directies, …).
Methodieken
De brugfiguur maakt gebruik van heel wat methodieken en zet deze zo goed mogelijk in. Ze gebruikt geen vaste formules. Afhankelijk van het gezin, de school, de situatie … kan de manier van werken worden aangepast. Vaak moet ze zelf een inschatting maken en/of uitproberen wat werkt en wat niet.
Het is soms zoeken naar een juiste methodiek. Zo bleek het houden van een koffiemoment aan de schoolpoort niet echt te werken in Eeklo.
Het actief aanspreken van ouders om meteen de administratie in orde te brengen voor het verkrijgen van een schooltoelage bleek wel een schot in de roos.
Meer informatie over de diverse methodieken die een brugfiguur kan gebruiken, is terug te vinden in het inspiratieboek: "Brugfiguur in een landelijke context. Schoolvoorbeeld van een welzijnsproject”. Dit initiatief van OCMW Wingene, Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en vzw Scholengemeenschap Driespan had heel wat gemeenschappelijk met het Eeklose project. Vanuit Eeklo werd meegewerkt aan de redactie van dit boek.
Cijfermateriaal
Het project bereikt nog steeds nieuwe mensen en het aantal hulpvragen blijft nog steeds stijgen.
| schooljaar | Nieuw contact | Bestaand contact | Migratie-achtergrond | Som aantal kinderen | Som toeleidingen (extern en intern) | Aantal gezinnen |
| 2015 | 11 | 0 | 4 | 35 | 31 | 11 |
| 2015-2016 | 32 | 5 | 9 | 80 | 65 | 37 |
| 2016-2017 | 27 | 18 | 14 | 111 | 73 | 45 |
| 2017-2018 | 38 | 31 | 36 | 186 | 172 | 69 |
| 2018-2019 | 33 | 34 | 38 | 165 | 156 | 67 |
| 141 | 88 | 95 | 577 | 497 | 229 |
(cijfers juni 2019)
De brugfiguur werkte de afgelopen 5 jaar met 141 kwetsbare gezinnen, en bereikte zo 577 kinderen in die gezinnen. Al die gezinnen samen werden 497 keer doorverwezen naar tientallen andere hulp- en dienstverleningsorganisaties, die mee ondersteuning gaven of oplossingen aanreikten in het realiseren van de sociale grondrechten van die gezinnen.
De brugfiguur verwijst door naar het aanbod van Wijkcentrum De Kring (intern) en naar het externe aanbod aan hulp- en dienstverlening in de streek.
Het registratiesysteem legt ook de link tussen de sociale grondrechten en het aanbod.
Registratiesysteem
De brugfiguur houdt een registratiesysteem bij met het aantal nieuwe aanmeldingen, de reeds gekende gezinnen en de doorverwijzingen die gebeuren.
Er wordt echter geen rapportage per school bijgehouden en er wordt ook geen evenredige verdeling per school nagestreefd. De betrokken scholen ontvangen uiteraard wel cijfermateriaal over het globale project.